Właśnie suszymy zioła na warsztat z robienia ziołowych kadzideł. To doskonała okazja aby napisać, jak suszyć zioła, jak je zbierać aby zachowały jak najwięcej swoich zdrowotnych właściwości. Zachowały kolor i zapach.
Kiedy zbierać zioła?
Większość osób wie, że zioła należy zbierać w miejscach oddalonych od dróg, trakcji kolejowych, kominów, ogólnie cywilizacji. A to dlatego, że wiele z nich absorbuje z powierza szkodliwe substancje. Nie warto też zbierać ziół na miedzach, jeśli uprawy wyglądają zbyt ładnie. Takie miedze prawdopodobnie też zostały opryskane środkami ochrony roślin.
Skoro wiemy gdzie zbierać, jeszcze warto wiedzieć kiedy?
W słoneczne dni. Gdy już na pewno wyschła poranna rosa, a jeszcze nie pojawiła się wieczorna. Szczególnie ważne przy zbiorze ziół kwitnących. Nie zbieramy też ziół po deszczu.
Na zbiór najlepiej wybrać się z wiklinowym koszykiem, który jest przewiewny, a zioła się nie pogniotą. Jeśli mamy tylko reklamówkę, lepiej od razu wiązać pęki ziół i nosić je w ręku.
Jak suszyć zioła?
1. Nie myj ziół przed suszeniem
Wydaje się logiczne, że jeśli zbieramy zioła w suche, słoneczne dni, nie warto ich moczyć. Otacza nas jednak tyle reklam środków czystości, tyle przestróg o czyhających bakteriach, że wiele osób myje wszystko. Wodą z niezbyt zdrowego wodociągu, ale jest umyte.
Ziół, szczególnie tych kwitnących nie myjemy przed suszeniem. Wykładamy na 2-3h gdzieś w cieniu na podwórku, balkonie aby wyszły z nich owady i pająki, i poszły swoją drogą.
Można myć zioła zbierane nisko, np. w lesie, które będą przeznaczone do spożywania bez obróbki cieplnej, ale nie ma żadnego rozsądnego powodu, aby kąpać przyszły susz na herbatki. Mycie utrudni suszenie, wypłucze cenny pyłek kwiatowy, zmyje część olejków.
2. Suszyć zioła należy w ciemnościach
Częstym błędem osób, które dopiero rozpoczynają przygodę z ziołami, jest suszenie ich na słonku. Ciepło, a więc będzie szybciej schło. Tak, będzie, ale promieniowanie UV pozbawi zbiór nie tylko koloru i części aromatu, ale też części dobroczynnych właściwości.
Kiedyś zioła suszono na strychach. Strychy nie miały okien dachowych, więźba nie była idealnie szczelna, a dach nie był izolowany. Izolowano strop. Takie stare strychy są idealnym miejscem do suszenia ziół, ale nie każdy dziś taki strych ma.
Dlatego do suszenia warto wybrać pomieszczenie zaciemnione. Może to być komórka w której jest bardzo ciepło, nieizolowany garaż, pomieszczenie w domu, gdzie nie ma okien lub możemy je zasłonić.
3. 40 stopni idealna temperatura suszenia ziół
Niecierpliwość, to ona jest powodem, dla którego pakujemy zioła do piekarnika i jesteśmy cali zadowoleni, że są gotowe po 2 godzinach. Przy okazji tracą wiele ze swoich właściwości.
Lepiej jest suszyć zioła dłużej, w niższej temperaturze niż je upiec. Zwykle do wyschnięcia zioła potrzebują 3 dni, niektóre 5. Tyle schną na starych strychach, gdzie latem jest około 40 stopni.
Temperatura nie może być jednak za niska, bo zaczną nam gnić a nie schnąć. W domowych warunkach, gdy będzie około 20 stopni, w przewiewnym pomieszczeniu, też przygotujemy dobry, zdrowy susz ziołowy.
4. Wieszaj zioła w małych pękach lub rozkładaj na papierze
Nie ukisić, nie upiec.
Zioła przeznaczone na napary najlepiej suszyć posiekane. Rozłożyć cieką warstwę w otwartym kartonie lub na papierze i czasem przemieszać. Kruszenie suchych ziół robi ogromny bałagan, wygodniej mieć je już rozdrobnione.
Jeśli zioła mają być przeznaczona na kadzidła lub parówki, wygodniej jest je suszyć w niewielkich pękach lub nawet pojedynczo rozwieszone do góry nogami.
5. Jak przechowywać suszone zioła?
W ciemnościach. Pięknie wygląda w kuchni ziołowa wystawka, jednak nie służy to ziołom. Zioła należy chronić przed światłem. Dobrym miejscem będą zamknięte szafki lub pomieszczenia bez okien.
Często można spotkać się z przechowywaniem ziół w papierowych lub materiałowych torbach. Można tak zrobić pod warunkiem, że pomieszczenie w którym będą jest naprawdę suche. W zwykłych domowych warunkach wilgotność w pomieszczeniach się zmienia. Papier i materiał absorbują wilgoć, w ten sposób łatwo o spleśnienie ziół.
Znacznie praktyczniejszym sposobem jest przechowywanie ziół w szklanych słoikach, które są szczelnie zamknięte. Przy okazji, jeśli włożysz zioła do takiego słoika i po jakimś czasie, na ściankach naczynia pojawi się para wodna, zioła nie zostały dobrze dosuszone. Trzeba je wyjąć i dosuszyć.
Dobrych i zdrowych zbiorów!
O Kadzidłach Ziołowych możesz przeczytać tutaj: Zielarstwo – kadzidła